Potas obok sodu i chloru jest jednym z najważniejszych pierwiastków, które mają kluczowy wpływ na poprawne funkcjonowanie organizmu. Utrzymanie prawidłowego poziomu potasu to klucz, aby być zdrowym człowiekiem i dobrze się czuć, ponieważ zarówno nadmiar, jak i niedobór mogą wywołać spustoszenie w naszym organizmie.
Objawy i skutki nadmiaru potasu w organizmie
Potas jest niezbędnym pierwiastkiem chemicznym, który występuje w organizmie człowieka. Pierwiastek wpływa na wodno-elektrolitową gospodarkę organizmu, uczestniczy w metabolizmie białek i węglowodanów, reguluje ciśnienie osmotyczne komórek, a także bierze udział w aktywacji wielu enzymów. Nadmiar potasu w organizmie to choroba zwana hiperkaliemią. Hiperkaliemia to zwiększenie stężenia potasu w organizmie, w surowicy krwi powyżej 5,5 mmol/L. Łagodna hiperkaliemia cechuje się poziomem potasu pomiędzy 5,6 a 6,5 mmol/L. Umiarkowana hiperkaliemia to potas na poziomie 6,6- 7,5 mmol/L. Natomiast ciężka hiperkaliemia charakteryzuje się stężeniem potasu powyżej 7,5 mmol/L.
Objawy hiperkaliemii dotykają układu mięśniowego i nerwowego. Typowymi objawami nadmiaru potasu są:
– porażenie/osłabienie mięśni szkieletowych;
– spadek objętości wyrzutowej serca;
– zaburzenie czucia np. mrowienie, drętwienie czy uczucie gorąca lub zimna;
– zaburzenia rytmu serca, którymi mogą być bradykardia, asystolia czy migotanie komór;
– zmiany w zapisie EKG;
– osłabienie odruchów ścięgnistych;
Nadmiar potasu we krwi może skutkować poważnymi chorobami sercowymi, a nawet doprowadzić do zatrzymania akcji serca.
Nadmiar potasu a kawa – czy są przeciwwskazania
Zawartość potasu zależna jest od kilku czynników. Są to między innymi moc ekstraktu kawowego, woda wykorzystywana do parzenia kawy, sposób parzenia kawy i dodatki do kawy. Nadmiar potasu dotyka często osoby borykające się z chorobami nerek, stosujące leki i ze źle prowadzoną cukrzycą. Rezygnacja z picia kawy przy nadmiarze potasu zależy od wielu czynników. Istotne jest, aby pilnować nieprzekraczania dziennego limitu potasu, który został ustalony wspólnie z lekarzem. Osoby z nadmiarem potasu nie powinny przekraczać 2000mg/dobę. Człowiek z takim schorzeniem powinien uważać na dodatki do kawy np. cukier brązowy, aby uniknąć zbyt dużego spożycia potasu. Łyżeczka cukru białego zawiera śladowe ilości potasu, a łyżeczka cukru brązowego to już około 7 mg potasu. Zamienniki cukru, jakimi są ksylitol i erytrol, nie zawierają potasu. Acesulfam K dość popularny słodzik w tabletkach, zawiera w swoim składzie dużą ilość potasu, ale stosowanie jednej tabletki dziennie nie zaszkodzi. Poprawne picie kawy podczas podwyższonego poziomu potasu to m.in.:
1. Krótkie parzenie kawy, ponieważ słaba kawa ma mniej potasu;
2. Zabielaj kawę mleczkiem migdałowym lub ryżowym, a nie zwykłym białym mlekiem;
3. Odstaw słodziki zawierające acesulfam K;
4. Pij kawę okazjonalnie, a jeśli musisz, to dwie małe filiżanki słabej kawy;
5. Wybieraj kawę instant, zamiast kawy parzonej lub z ekspresu;
6. Należy skonsultować picie kawy z lekarzem;
7. Unikaj fusów od kawy, ponieważ zawierają dużo potasu;
Jak obniżyć potas w organizmie?
Domowym sposobem na obniżenie potasu w organizmie jest spożywanie określonych produktów. Produkty te powinny mieć w swoim składzie ograniczony lub całkowity brak tego pierwiastka chemicznego. Powinniśmy unikać pomidorów, buraków, łososia, dorsza, makreli, pstrąga, tuńczyka, szprota, ziemniaków, batatów, bananów, brzoskwiń, moreli, grzybów i owoców suszonych. Kolejną metodą na obniżenie potasu jest metoda podwójnego gotowania. Polega ona na moczeniu warzyw przed gotowaniem przez ok. 30 minut, a następnie gotowaniu bez soli z kilkukrotną wymianą wody. Gotowanie w ten sposób powoduje obniżenie potasu o nawet 60%. Dania należy gotować bez użycia wywarów mięsnych i warzywnych. Nie wolno używać substytutów soli i suplementów diety z potasem. Potas można ograniczyć poprzez krojenie warzyw. Podczas tego procesu duża ilość potasu zostaje utracona. Nie zaleca się picia kawy bezkofeinowej, ponieważ w stu mililitrach takiej kawy, znajduje się około 110 miligramów potasu. Przed spożyciem warzyw czy owoców, należy obierać je ze skórki, ponieważ znajduje się w niej spora dawka tego pierwiastka.
Zalecanymi produktami dla osób z hiperkaliemią są między innymi:
a) pieczywo: jasne, pszenne, razowe bez ziaren;
b) kasza: drobna, manna, pszenna, krakowska, a także ryż i makaron;
c) kurczak, indyk, wołowina, chuda cielęcina, królik oraz chude wędliny drobiowe i wieprzowe;
d) świeże mleko, kefir, jogurt, sery twarogowe, chude, świeże homogenizowane, masło; śmietanka, śmietana; desery mleczne.
